Fobiler
Korku, gerçek bir tehdit karşısında verdiğimiz duygusal ve bedensel bir tepkidir. Korku yalnızca insanlarda değil, hayvanlarda da görülmektedir. Organizmanın yaşamda kalabilmesi, kendini dış tehlikelere karşı koruyabilmesi açısından korku duygusunun yaşanması gerekmektedir. Korku son derece doğal, insani ve evrensel bir duygudur. Gerçek bir tehdit olduğunda böylesi önemli olan ve işe yarayan korku duygusu bazen gerçek durumla orantısız bir şekilde hissedilebilmektedir.
Köpeklerin bazılarının tehlikeli ve saldırgan olduğunu neredeyse herkes bilir. Bu bizim için bir tehdit oluşturmaktadır. Çünkü bize saldırıp gerçekten ölümcül yaralanmalara varabilecek kadar zarar verebilir. Gece sokakta hırlayarak üzerimize gelen köpeğin amacı bellidir ve bir an önce oradan uzaklaşmamız gerektiğini biliriz. Orada köpekten korkarak kendimizi korumaya ve güvenliğe almışızdır. Bu normal tepkiyi veren yine aynı birey bir başka yerde sevimli bir fino köpeği gördüğünde dahi aşırı bir korku tepkisi göstermekte ve hemen oradan uzaklaşmaya çalışmaktadır. Bu ikinci durumdaki korkunun yersiz ve anormal olduğunu fark etmişsinizdir. Peki nasıl oldu da bu birey sevimli bir fino köpeğinden korkar hale geldi? Cevabı uyarıcı genellemesidir. Başlangıçta nötr bir uyarıcı olan köpek, o gece korku ile koşullanma yoluyla eşleşmiştir ve “köpekler tehlikelidir” otomatik düşüncesi yerleşmiştir. Bundan sonra yerli yersiz her köpek gördüğünde korku tepkisi vermektedir. Yani artık bu kişide “köpek fobisi” başlamıştır.
Bu anlattıklarımızdan korku ile fobinin farkını anlayabilirsiniz. Yine de bir fobi tanımı yapacak olursak; önceden nötr olan ya da çok az korkulan durumlardan ve nesnelerden duyulan aşırı korkudur. Fobide mantıklı düşünme söz konusu değildir. Çoğunlukla duygular ile hareket edilir. Bir fino köpeğinin ya da kedinin zararlı olmadığının, korkulmaması gerektiğinin anlatılmasının hiçbir anlamı yoktur. Fobiler her zaman olumsuz bir anı yaşayarak yerleşmezler bazen anlatılanlardan ya da gördüklerimizden de fobi geliştirebiliriz. Örneğin; okulla ilgili arkadaşlarından çok olumsuz ve rahatsızlık verici şeyler duyan bir çocuk, hiç okula gitmemiş olsa dahi “okul fobisi” ne sahip olabilir. Bazı fobi türleri şunlardır;
Korkular yetişkinlerde de görüldüğü gibi çocuklarda sıklıkla karşılaşılır ve çocukları çok rahatsız eder. Gece karanlıkta yatmaktan, yalnız kalmaktan korkabilirler. Bu korkuları parmak emme, tik bozuklukları, tırnak yeme, alt ıslatma gibi sonuçlara yol açabilir. Günümüzde bunların dışında da olduğu gibi çocukların korkuları çoğunlukla tabletten veya telefondan izledikleri korkutucu videolar ve resimlerden kaynaklanmaktadır. Çocuğun zihninin meşgul eden bu korkular, dikkatini de etkilemekte ve okul başarısını da düşürmektedir. Dolayısıyla çocukların korkuları en kısa zamanda fark edilmeli ve tedavi edilmelidirler.
Tedavisi
Tedavisi görece ağır bir tablo yoksa çoğunlukla ilaca başvurmadan yapılabilmektedir. Davranışçı terapiler uygulanabileceği gibi EMDR terapisi de fobiler için çok iyi bir tedavi yöntemidir.